ÇÖLDEN EVLERİMİZE ISPANAK

Çöle kar yağdığında şaşırdığımız zamanları hatırlayın. Peki, ya artık çölde sebze yetiştirebilirsiniz desem?

Suudi Arabistanlı bilim adamları, benzersiz bir hidrojel (hidrofilik polimer ağyapılardır ve ağırlığının onlarca katı su emebilme ve yapılarında hapsedebilme özelliğine sahiptirler) kullanarak, elektrik üretirken havadan çekilen suyu kullanarak başarılı bir şekilde ıspanak yetiştiren güneş enerjisiyle çalışan bir sistem oluşturdular.

Dünya nüfusunun bir kısmının hala temiz suya veya yeşil enerjiye erişimi yok ve birçoğu kurak veya yarı kurak iklime sahip kırsal alanlarda yaşıyor. Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nde (KAUST) çevre bilimi ve mühendisliğinden olan ekip: "Tasarımımız, boşa harcanabilecek ve çöller ve okyanus adaları gibi uzak yerlerdeki merkezi olmayan, küçük ölçekli çiftlikler için uygun olan temiz enerjiyi kullanarak suyu havadan çıkarıyor."

WEC2P olarak adlandırılan sistem, suyu yoğunlaştırmak ve toplamak için büyük bir metal kutunun üzerine monte edilen bir hidrojel tabakasının üzerine yerleştirilmiş bir güneş fotovoltaik panelinden oluşuyor. Araştırmacılar, emilen suyu hidrojelden çıkarmak için elektrik üretirken güneş panellerinden gelen atık ısıyı kullandılar. Metal kutu buharı toplar ve gazı yoğunlaştırarak suya dönüştürür. Alternatif olarak hidrojel, ısıyı emerek ve panellerin sıcaklığını düşürerek güneş fotovoltaik panellerinin verimliliğini %9'a kadar artırır.

Ekip , havanın çok sıcak olduğu Haziran ayında iki hafta boyunca Suudi Arabistan'da WEC2P kullanarak bitki yetiştirme testi yaptı. Sadece havadan topladıkları su ile plastik bir bitki yetiştirme kutusuna ekilen 60 adet su ıspanak tohumunu sulamak için kullandılar. Deney boyunca, bir öğrenci masasının tepesine benzer büyüklükteki güneş paneli toplam 1.519 watt-saat elektrik üretti ve 60 su ıspanak tohumundan 57'si filizlendi ve normal olarak 18 santimetre büyüdü.

Ekip, "Dünyadaki herkesin temiz suya ve uygun fiyatlı temiz enerjiye erişmesini sağlamak, Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin bir parçası" diyor. "Umarım tasarımımız, evleri ve su ürünlerini aydınlatmak için merkezi olmayan bir güç ve su sistemi olabilir."

Her zaman aklımıza bitmek bilmeyen sarı kızgın kumlar ve kaktüsler getiren çölde ıspanak görmek hepimizi elbette şok edecektir ancak böylesine güzel bir amaca ev sahipliği gerçekten çok etkileyici.

Melike Cancı
2022-08-20 293