En Temel İçgüdü

Sizce korku nedir?
korku en temel haliyle hayatta anlamlandırmak konusunda sıkıntı yaşadıklarımızdır, desek çokta yanlış olmaz .Bir şeyin anlaşılmaz olması , içgüdüsel olarak ondan korkup tedirgin olmamızı sağlar çünkü beynimiz algılayamadığımız bir şeyin olumlu veya olumsuz sonuç vereceğini tam değerlendiremez, yine de değerlendirme yapmaya devam eder ama beynimiz genellikle bilinmeyen şey kötüdür mottosuyla çalışır. Buna en temel haliyle korku diyebiliriz. Canlılar kendilerine zarar vermeyeceğini bildiği şeylerden korkmaz.Örnek olarak ilk defa gördüğümüz bir canlının bu canlıya “Kuala veya milket diyelim “zararlı olup olmadığını bilemeyiz ve korkuya kapılırız, bu korkunun yerli yersiz olup olmadığını ancak o canlı hakkında bir şeyler öğrenerek karar verebiliriz.

Peki korku gerekli midir?
Evet korku gereklidir. Korku canlıları frenler korku olmasaydı her canlı istediği her şeyi yapardı. Örnek olarak yükseklik korkusu olmasaydı yüksekten düşüp ölme oranları ciddi şekilde fazla olurdu veya tarih öncesi atalarımızın vahşi hayvanlardan ve diğer dış etkilerden korunmak için mağaralarda küçük komüniteler olarak yaşaması, ateşi caydırıcı olarak kullanması, avlanmak ve kendilerini korumak için mızrak, balta vb. aletler yapmaları korkunun neden olduğu gelişmelerde. Korku insanları bir arada tutar korku sayesinde insanlar modern bir toplum kurar yani korku modern toplumu inşa eder. Modern toplum ise beraberinde teknolojik ve sosyolojik gelişmeleri beraberinde getirir.

Korku iyi midir kötü müdür?
Korku toplumu düzene sokar, korku olmadan düzen olmaz, insanlar yaptıkları kötü eylemlerin Sonuçları doğrultusunda alacakları yaptırımlardan korktukları için toplum düzeni sağlanır. Ünlü düşünür ve filozof Thomas Hobbes: hiçbir duygu insanların yasaları ihlal etmesini korku kadar engelleyemez demektedir. Kısacası korku gelişmiş bir toplumun temeli için gereklidir.

Peki gelişmiş bir toplum elde etmek için ne kadar korku gereklidir?
Bu oran korkunun iyi mi kötü mü olduğunu belirleyen asıl olgudur. Korku devletler doğrultusunda uygun miktarda sosyal hak, hukuk, insaniyet ve akla ve mantığa uygun şekilde yapılması gereken bir olgudur. Örnek olarak trafik kuralları verilebilir. Trafik kurallarına olan korku az olursa trafikteki sorumsuz sürücü sayısı artar ve toplumun içindeki kaos çoğalır. Bunun olmaması için trafik kurallarına uymayanlara ağır yaptırım uygulanmalı. Korku miktarı çok olur ise insanlar yöneticilerden korktuğu için yasal haklarını savunamaz hale gelip yöneticileri tarafından zorbalığa ugrayip sömürüleceklerdir. Korku yolun karşısına geçerken bize çarpan araba kadar bize düşman hem de eve geç kaldığımızda elinde sıcak çikolatayla eve gelmemizi bekleyen annemizin bizi terlikle dövecek oldugu gerçegi kadar da dostumuzdur.Yani önemli olan hep dedikleri gibi, zehrin kendisi değil miktarı önemlidir.

Yazımı spinoza'nın bir sözüyle bitirmek istiyorum: İnsanlar korku içinde yaşadıkları sürece yaptıkları her şey kendi isteklerine en aykırı olan şeylerdir.

Mehmet Ali Dalyan
2022-12-17 360